San Gennaro (heilige Januarius) is de beschermheilige van Napels. Hij was een bisschop uit Benevento, een plaatsje vlakbij Napels. Al op jonge leeftijd werd hij bisschop in Napels en op 33-jarige leeftijd, in het jaar 305, stierf hij door onthoofding. Dit gebeurde tijdens de christenvervolging in de Romeinse tijd, onder keizer Diocletianus. Hij wilde San Gennaro graag dood hebben, maar pas na twee mislukte pogingen lukte het hem om de bisschop te doden.
San Gennaro groeide na zijn dood uit tot beschermheilige van de stad. Vandaag de dag gebeurd er nog drie keer per jaar iets in Napels, dat te maken heeft met San Gennaro. Op 19 september, 16 december en de zaterdag voor de eerste zondag in mei: het wonder van San Gennaro. Maar wat is het wonder van San Gennaro precies?
Het wonder van San Gennaro
Het wonder van San Gennaro vindt plaats in de Duomo di Napoli, de kathedraal van Napels. Daar ligt na al die eeuwen nog steeds een beetje van zijn bloed opgeborgen. Dit bloed van San Gennaro is namelijk bij zijn onthoofding opgevangen en zit in twee glazen ampullen in een reliekhouder. Heel het jaar door is het bloed van San Gennaro gestold, maar op zijn feestdag (19 september) moet het bloed van San Gennaro vloeibaar worden. Wordt zijn bloed vloeibaar dan is Napels weer een jaar zeker van zijn bescherming. Wordt zijn bloed niet vloeibaar? Dan staat er mogelijk onheil of een ramp voor de deur. In de jaren dat het bloed van San Gennaro niet vloeibaar werd is onder andere een pestepidemie uitgebroken (1526), is Napoleon de stad binnengedrongen, vond er een grote aardbeving plaats (1980) en spuugde de Vesuvius meerdere malen lava.
Je begrijpt dat het magische bloed ritueel dus erg belangrijk voor de Napolitanen. Daarnaast is 19 september ook een echte feestdag in Napels. De Duomo di Napoli trekt duizenden bezoekers die dag, die het wonder graag willen aanschouwen.
Op 16 december en de zaterdag voor de eerste zondag van mei vindt het bloedwonder en de bijbehorende processie ook plaats, maar deze zijn dan veel minder groot en minder drukbezocht. Dit komt doordat 19 september de dag is van het martelaarschap van San Gennaro.
Stoffelijke overblijfselen van San Gennaro
De stoffelijke overblijfselen van de heilige Januarius zijn in de vorige eeuwen vaak verplaatst. In de 5e eeuw werden zijn stoffelijke overblijfselen geplaatst in de catacomben van Napels. Later in 831 gingen ze terug naar Benevento, de plaats waar hij opgroeide. In 1154 werden ze verplaatst naar een klooster in Pozzuoli (de stad waar hij stierf) en vervolgens in 1497 weer terug naar Napels.
De catacomben van Napels heten inmiddels de Catacomben van San Gennaro (Catacombe di San Gennaro) en zijn een absolute aanrader. Hier kun je de grafkelder van San Gennaro bewonderen. Deze grafkelders stammen uit de 5e eeuw. Je vindt hier zeer bijzondere schilderingen en de tours die in de catacomben gegeven worden zijn bovendien erg goed!
De schatten van San Gennaro bewonderen
Na San Gennaro’s dood schonken veel koningen, edelen en andere gelovigen juwelen en andere kostbaarheden aan hem. Als dank voor zijn bescherming. Deze schatten van San Gennaro kun je bekijken in Museo del Tesoro di San Gennaro. Het museum ligt naast de Duomo di Napoli. Hier vind je onder andere juwelen, kettingen, mijters, een zilvercollectie en bijzondere kunstwerken.
Het wonder van San Gennaro in beeld
Zie hieronder ons filmpje van het wonder van San Gennaro in Napels op 19 september 2019. Gelukkig was het bloed al rond 10:00 uur ‘s ochtends vloeibaar. Wat bijzonder was deze dag, was dat het na het vloeibaar worden van het bloed het keihard begon te onweren en regenen. Verder bleef het de hele dag droog… Was dit een teken?
Gelukkig hebben wij in de afgelopen jaren nog nooit mee gemaakt dat het bloed gestold bleef.